Monique Plantinga neemt namens ons 'Fryske Siedmingsels' in ontvangst
- geplaatst op 11 juni 2024 om 10:11
Wetterskip Fryslân kreeg vanmorgen op de Slachtedyk bij Sexbierum als eerste terreinbeheerder in Fryslân ‘Fryske Siedmingsels’ uitgereikt. Dit kruiden- en bloemenrijk mengsel is een initiatief It Fryske Gea en zaden- en plantenkwekerij Cruydt-Hoeck uit Nijeberkoop om de biodiversiteit in Fryslân te vergroten.
Ons dagelijks bestuurslid Monique Plantinga nam het zadenmengsel in ontvangst van eigenaar Jojanneke Bijkerk van Cruydt-Hoeck en directeur Henk de Vries van It Fryske Gea. Wetterskip Fryslân is positief over de zadenmengsels, zegt Monique Plantinga: ’Wij hebben alle belang bij goed werkende ecosystemen en een gezonde biodiversiteit, niet alleen in het water, maar ook daar omheen. Daarom proberen wij waar dat mogelijk is zo extensief mogelijk beheer toe te passen in onze watergangen en op onze dijken en terreinen, zoals bijvoorbeeld bij onze rioolwaterzuiveringen. Als het nodig is om in te zaaien, doen we dat het liefst met een zo lokaal mogelijk kruidenrijk mengsel, met soorten die passen bij de omgeving.’
Mengsels voor klei, veen en zand
Voor de Fryske Siedmingsels oogstte Cruydt-Hoeck zaden in de natuurgebieden van It Fryske Gea, waaronder de Slachtedyk, en vermeerderde de zaden in de kwekerij zodat ze nu in grotere hoeveelheden aan andere grondeigenaren beschikbaar kunnen worden gesteld. De Fryske Siedmingsels zijn drie zorgvuldig samengestelde inheemse zadenmengsels. Er is een mengsel voor de gebieden op de Friese klei, op de veengrond en op de zandgronden. Op de Slachtedyk gaat het om soorten op de klei zoals gele morgenster, rode klaver, veldlathyrus, veldzuring, pastinaak, vogelwikke, gewone rolklaver, pinksterbloem, smalle wikke, gewone rolklaver,duizendblad en smalle weegbree.
Voor de soorten in het mengsel voor kleigrond ging Jojanneke Bijkerk onder meer naar de Slachtedyk: ‘Wat een bijzonder landschapselement, slingerend door het noordelijke landschap. Het meest bijzondere vond ik wel het voorkomen van gele morgenster daar.’ Wetterskip Fryslân en al onze voorlopers hebben een eeuwenoude band met de Slachte, die in 1825 voor de laatste keer als binnendijk een watervloed tegenhield. Daarna was het een zogenaamde slaperdijk, met openingen die in geval van nood konden worden dichtgemaakt. In 1995 heeft Wetterskip Fryslân de Slachte uit zijn functie ontheven. In 2000 volgde de overdracht aan It Fryske Gea, dat nu waakt over de cultuurhistorische en landschappelijke waarde van deze dijk.
Zorgvuldig verzamelen
Voor de ontwikkeling van het Fryske Siedmingsel is allereerst in kaart gebracht van welke zaden al Fries materiaal bestond, welke soorten geschikt zijn om gericht te verzamelen en in welke gebieden van It Fryske Gea die soorten te vinden zijn. Toen begon het werkelijke verzamelen. Een enkele keer werd hiervoor de maaidatum aangepast. De beheerder zette plekken waar laatbloeiende soorten stonden af met lint, zodat de planten rustig zaad konden vormen.
Botanische pareltjes van Fryslân
Naast de Slachtedyk werden ook zaden gewonnen in de natuurgebieden van It Fryske Gea zoals bij Petgatten de Feanhoop, de Alde Feanen en langs de Friese IJsselmeerkust.
Meer informatie
Meer informatie over de Fryske Siedmingsels is te vinden op www.itfryskegea.nl/fryskesiedmingsels en www.cruydthoeck.nl/fryske-siedmingsels
V.l.n.r.: Directeur Henk de Vries van It Fryske Gea, dagelijks bestuurder Monique Plantinga van Wetterskip Fryslân, eigenaar van Cruydt-Hoeck Jojanneke Bijkerk en Mark Hilboezen van It Fryske Gea.