Zuiveringsheffing Individuele Behandeling van Afvalwater (IBA)

  • geplaatst op 18 oktober 2024 om 11:29

Vanavond, vrijdag 18 oktober 2024 komen de waterschapsbelastingen aan de orde bij omroep MAX in het programma 'Meldpunt'. In deze uitzending onderzoekt de Ombudsman van MAX of er te weinig zuiveringsheffing is terugbetaald aan inwoners van de gemeente Achtkarspelen. Het gaat om inwoners met een zogenaamde IBA: een soort minizuivering in vooral het buitengebied. De gemeente Achtkarspelen en Wetterskip Fryslân werkten samen om deze IBA's te plaatsen, beheren en onderhouden.

In de gemeente Achtkarspelen zijn 380 IBA’s geplaatst. Voor het beheer en onderhoud sloten gemeente en waterschap een samenwerkingsovereenkomst. Het waterschap werd medebeheerder en betaalde vanuit de geheven zuiveringsheffing voor het onderhoud van de IBA's. Over deze samenwerkingsovereenkomst hebben we destijds goed nagedacht. Helaas hebben we daarna niet scherp bepaald wat we zouden doen bij het aflopen van de overeenkomst.

Communicatie en proces

De samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente Achtkarspelen en Wetterskip Fryslân liep af in 2015. Dat hebben we niet gecommuniceerd met de IBA-gebruikers. Ook heeft het proces te lang geduurd waarin gemeente en Wetterskip keken of de samenwerking verlengd of beëindigd moest worden. Wel is het beheer en onderhoud van de IBA’s nog voortgezet. In opdracht van de gemeente heeft Wetterskip de onderhoudsbijdrage vanuit de zuiveringsheffing tot en met 2019 jaarlijks overgemaakt om het onderhoud te betalen. Hiermee is de samenwerking nog vier jaar voortgezet tot en met 2019.

Zuiveringsheffing

We hebben meteen actie ondernomen toen het Noordelijk Belastingkantoor in 2023 opmerkte dat Wetterskip Fryslân geen medebeheerder meer was van de IBA’s, maar nog wel zuiveringsheffing inde. Begin dit jaar zijn de IBA-gebruikers geïnformeerd dat ze hun geld terugkrijgen over een periode van vijf jaar. Dat is de maximumtermijn in onze beleidsregel ambtshalve vermindering. Het zuiveringsheffingsgeld dat in de andere drie jaar is opgehaald hebben we niet zelf gehouden, zoals hierboven is uitgelegd.

Begrip

Wetterskip snapt dat het voor de IBA-gebruikers in gemeente Achtkarspelen onrechtvaardig voelt om een boodschap te krijgen dat ze vijf van de acht jaar betaalde zuiveringsheffing terugkrijgen. Als overheden hadden we duidelijker en eerder moeten communiceren over de veranderde samenwerking rondom de IBA’s tussen de gemeente en Wetterskip. We hadden de brede context van de vijfjaarstermijn voor terugbetaling van de zuiveringsheffing duidelijk moeten schetsen.

Regeling IBA’s

In dorpen en steden kun je afvalwater kwijt via het rioolstelsel. Het aanleggen van riolering in het buitengebied is veel duurder. Een alternatief is een IBA. Veel gemeenten laten deze forse investering aan de inwoners zelf. In Friesland hebben gemeenten en waterschap mensen in het buitengebied aangemoedigd zo’n IBA te plaatsen. Daarom heeft Wetterskip met de gemeente Achtkarspelen en drie andere gemeenten aan inwoners een handreiking gedaan om de aanschaf van een IBA te stimuleren. We stelden € 1000 beschikbaar per aangesloten perceel via de bijdrageregeling Verordening sanering huishoudelijke lozingen buitengebied Wetterskip Fryslân. Inwoners van de betrokken gemeenten konden gebruikmaken van deze regeling. Het plaatsen en samen beheren en onderhouden van de IBA’s heeft de afvalwatersituatie in de betrokken gemeenten sterk verbeterd.

Meer informatie

Voor vragen en/of meer informatie kun je schriftelijk contact met ons nemen of bellen met 058 – 292 22 22