Innovatieonderzoek kweldervegetatie
We onderzoeken het effect van kweldergras en voorland op de kracht van golven die de dijk bereiken, waardoor de dijk mogelijk minder ruimte nodig heeft. Dit doen we in samenwerking met kennisinstituut Deltares, Universiteit Twente en TU Delft. In september hebben we hiervoor blokken grond uit de buitendijkse kwelder ten oosten van het dorp Peazens-Moddergat gehaald. De grond is naar de Deltagoot in Delft gebracht en daar begin 2024 onderzocht. In het najaar van 2024 wordt een handreiking opgeleverd waarmee de invloed van kweldervegetatie op de golfbelasting op de dijk kan worden berekend. Hiermee worden de uitkomsten van het onderzoek toepasbaar voor de dijkverstekingsprojecten. Het innovatieonderzoek wordt gefinancierd door het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP).
In ons werkgebied liggen veel dijken met voorland: de kwelders. Een kwelder is een buitendijkse strook land die direct grenst aan de zee. Kwelders begroeid met zeekweek, een blauwgrijze grassoort, kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de waterkerende functie van de dijk. In de Deltagoot wordt met extreme golven een superstorm nagebootst, waarbij het golfdempende effect van de kweldervegetatie wordt gemeten.
Minder krachtig
De onderzoekers verwachten dat naast de hoogte van de kwelder ook de begroeiing bijdraagt aan de vermindering van de golfbelasting op de dijk. Naast de dempende werking houdt kweldergras bij hoogwater ook slib vast en groeit zo mee met de zeespiegelstijging. De golven die de dijken bereiken zijn door het gras naar verwachting minder krachtig.
Doel onderzoek
Als uit het onderzoek blijkt dat het kweldergras een dempende werking heeft op de golven, kunnen dijkontwerpen aangepast worden naar een duurzamere variant die mogelijk minder ruimte inneemt. We kunnen de resultaten gebruiken voor dijkontwerpen en dijkversterkingen langs kwelders.
Grond uitsteken
Het uitsteken van grond vond plaats in de kwelders bij Peazens-Moddergat, die in het beheer zijn van It Fryske Gea. Er werd in totaal circa 270 vierkante meter grond uitgestoken. Dit komt neer op 68 bakken grond van elk 2 bij 2 meter en 40 tot 70 centimeter dik. Daarnaast worden in december 2023 nog eens tien bakken grond uit de kwelder gehaald, deze keer bij Holwerd.
De grond is naar de Deltagoot van Deltares in Delft gebracht. Daar vonden de golftesten begin 2024 plaats.
Hoogwaterbeschermingsprogramma
Rijkswaterstaat en de waterschappen staan voor de grootste dijkversterkingsoperatie ooit. Ruim 2.000 kilometer dijken en 400 sluizen en gemalen moeten tot 2050 worden aangepakt. Dat lukt alleen met een nieuwe kijk op de Nederlandse dijk en op dijkversterking. Het moet sneller, beter en efficiënter. Dit gebeurt in het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), een dijkversterkingsprogramma waar Nederland 13,7 miljard euro voor uittrekt.