Polder De Foarútgong (afgerond)
We werkten aan het verbeteren van het waterbeheer in polder De Foarútgong tussen Joure en Heerenveen. De polder van 1.400 hectare is nu zo ingericht dat deze weer klaar is voor de toekomst. We deden dit in nauwe samenwerking met de streek.
Doel van dit project
De polder De Foarútgong richtten we zo in dat het meer water kan opvangen bij hoosbuien en meer water beschikbaar is in droge perioden. Die komen namelijk door de klimaatverandering vaker voor. We hebben extra waterberging gecreëerd. Daarnaast hebben we enkele hoofdwatergangen verbreed, waardoor de ecologische waterkwaliteit is verbeterd. Zo kunnen we de poldersloten natuurvriendelijker onderhouden en houden we het water schoon. Ook is het gebied beter beschermd tegen wateroverlast. Dit alles deden we in nauwe samenwerking met de belanghebbenden in het gebied.
Wat hebben we gedaan?
Verbreden van sloten voor natuurvriendelijker onderhoud
We hebben in de polder enkele sloten verbreed, over een totale lengte van 17,5 kilometer. Hierdoor kunnen we bij het jaarlijkse onderhoud van de watergangen voortaan de begroeiing in het water en op het talud elk jaar aan één kant laten staan. Door de sloten gemiddeld met 1 meter te verbreden, ontstaat er meer waterberging. Dit vergroot de leefomgeving van het waterleven. Daarbij draagt het bij aan de doelen voor schoon water van de Europese Kaderrichtlijn Water.
Verbeteren wateraanvoer Nannewiid en waterberging in ecologische verbindingszone
We verbeterden ook de wateraanvoer vanuit De Tsjonger naar het meer Nannewiid. Dit deden we door het waterpeil in de ecologische verbindingszone (in eigendom van It Fryske Gea) tussen De Tsjonger en natuurgebied het Easterskar iets te verhogen. Hierdoor kan het water op natuurlijke wijze (onder vrij verval) via de Rotstersloot naar het Nannewiid stromen. In de ecologische verbindingszone automatiseerden we de inlaat (aan De Tsjonger) en de stuw (aan de Bisschopsweg) en hebben we langs sommige delen van de zone keringen aangelegd. Hierdoor kan de zone bij extreme neerslag voortaan worden ingezet als tijdelijke, extra waterberging.
Verwijderen van drie gemalen
Door al deze ingrepen hoefden de drie bestaande gemalen in polder De Foarútgong geen water meer op te pompen voor het helofytenfilter (rietveld) ten zuidoosten van het Easterskar en de hoogwatercircuits in Rottum en Sintjohannesga. Het ging om de gemalen aan de Streek in Sintjohannesga, de Oude Postweg in Rottum en bij de Bisschopsweg in Rotstergaast. Omdat deze gemalen geen functie meer hadden, zijn ze verwijderd.
Wat hebben we gedaan?
In de winter 2020/2021 hebben we de hoogwatercircuits (sloten met een hoger peil rond bebouwing en wegen) in Rottum, Sintjohannesga en Rohel verbeterd. Vanwege het grote aantal dammen met duikers, waarvan de diameters soms beperkt zijn, was de aan- en afvoer van water in de hoogwatercircuits niet optimaal. Ook verkeerde een aantal stuwen, waterinlaten en sloten in slechte staat. Hierdoor konden in de zomerperiode de hogere waterpeilen niet altijd worden gehandhaafd.
We hebben duikers met een te krappe diameter vervangen en stuwen en inlaten vernieuwd. Ook zijn de hoogwatercircuits uitgebaggerd. Zo is de aan- en afvoer van water verbeterd.
Foto boven: verbreden van de Feanskieding langs het Peter Tazelaarpad. Fotograaf: Daniël Hartog.
Foto boven: oude situatie Peter Tazelaarpaad, met stuw Veenscheiding.
Foto boven: Ter hoogte van de Bisschopsweg, met onderbemaling en zicht op Rotstersloot.
Wanneer is dit gebeurd?
De coronacrisis heeft invloed op ons werk gehad. Hierdoor hebben we enige vertraging opgelopen. We zijn medio oktober 2020 gestart met het verbeteren van de hoogwatercircuits in Rottum, Sintjohannesga en Rohel. In maart begonnen we met de uitvoering van de overige werkzaamheden. Dit is eind 2021 afgerond.
Overlast voor de omgeving
Enige overlast is niet te voorkomen. Dit proberen wij zoveel mogelijk te voorkomen. De uitvoerder van De Waard en de toezichthouder van Wetterskip Fryslân brengen omwonenden voorafgaand aan de werkzaamheden persoonlijk op de hoogte van de start.
Wie voert het project uit?
De Waard Grondverzet BV uit Zeewolde voerde de werkzaamheden binnen dit project uit.
Kosten project
De totale kosten voor het project bedragen 2,3 miljoen euro. Het project wordt mede gefinancierd door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (POP3) en de provincie Fryslân.
Ruim Baan voor Water
De werkzaamheden in polder De Foarútgong zijn onderdeel van het project Ruim Baan voor Water. Hierbij pakt Wetterskip Fryslân diverse waterkeringen en waterlopen in Fryslân aan. Zo voldoen deze weer aan de gestelde eisen en wordt er meer waterberging gecreëerd. Zo zorgen we voor schoon water en is het gebied beter beschermd tegen wateroverlast bij extreme neerslag en watertekorten bij extreme droogte door klimaatverandering. De werkzaamheden bij Leeuwarden in de Nieuwe Wielen en de Ryptsjerksterfeart zijn ook onderdeel van dit project.
