Gouden Boaiem Heeg: inrichten waterbergingsgebied en verbeteren waterkering (afgerond)

Werkgebied

Op de onderstaande luchtfoto is het werkgebied waar wij aan de slag zijn geweest met een rode lijn weergegeven.

Klik op de afbeelding voor een vergroting. 

Inrichten Gouden Boaiem als waterberging

Door de ligging en diepte van de polder is deze heel geschikt om bij stortbuien tijdelijk extra water op te slaan. We zetten het eiland in als waterberging als de waterstanden in de boezem zo hoog zijn dat er risico’s op overstromingen zijn.

Op basis van de huidige voorspellingen verwachten we het eiland eens in de 10 tot 15 jaar in te zetten als waterberging. De polder wordt alleen als waterberging ingezet in de periode tussen 15 juli en 1 februari, dus buiten het broedseizoen om. Het eiland is zo ingericht dat de daar aanwezige twee boerderijen en vakantiewoning droog blijven.

600 Olympische zwembaden

Als de Gouden Boaiem onder water wordt gezet, stroomt het water via een nieuwe inlaat de polder in. Deze inlaat van beton en damwanden bouwen we in de polderdijk aan de oostkant van het eiland. Tijdens de inzet als waterberging komt er ongeveer 75 centimeter tot 1 meter water in de polder te staan. De polder is 150 hectare groot en kan ongeveer 1,2 tot 1,5 miljoen m3 water opvangen. Dat komt overeen met 480 tot 600 olympische zwembaden vol water. 

Droogpompen

Na gebruik als waterberging wordt het water weer afgevoerd als het waterpeil in de boezem voldoende is gezakt. Het gemaal op het eiland zorgt voor het droogmaken. Ook helpen trekkerpompen om de polder snel leeg te pompen.

Verbeteren waterkering rond eiland

Om het gebied onder normale omstandigheden droog te houden, verbeterden wen over een lengte van circa 4 kilometer de waterkering rond de Gouden Boaiem. Zo is deze voor de toekomst weer voldoende stevig en hoog om het water te keren.

Langs de Hegemer Mar worden slenken gegraven en palenrijen geplaatst. Hiermee zijn ondiepe, luwe waterzones ontstaan waar het zonlicht de bodem beter kan bereiken. Ook ontstaat er een geschikter leefgebied voor waterplanten en -dieren. Bovendien groeit waterriet beter in de luwe oevers. Dit zuivert het water.

Verbeteren waterhuishouding en aanleg natuurvriendelijke oevers

Op het eiland zelf werken we aan een betere waterhuishouding voor landbouw en natuur. Er zijn nieuwe waterschapswerken (stuwen, inlaten en duikers) gekomen langs de poldersloten. Ook hebben we de sloten voorzien van flauwe, natuurvriendelijke oevers die zorgen voor meer variatie in het leefgebied van planten en dieren.

Overlast voor pleziervaart

Omdat de Gouden Boaiem aan alle kanten wordt omgeven door water, werden veel werkzaamheden vanaf het water uitgevoerd. Zo werd onder andere grond per schip aangevoerd.

Samenwerking

We richtten de Gouden Boaiem in als waterberging in samenwerking met Staatsbosbeheer, die het eiland in eigendom heeft, en de biologische melkveehouder, die de grond pacht. Het beheer van het eiland staat in dienst van de weidevogels. Het project draagt bij aan de doelen voor schoon water van de Europese Kaderrichtlijn Water. Ook draagt het bij aan de functie van de Gouden Boaiem als weidevogelgebied.

Extremer weer

In de afgelopen jaren breidden we al op verschillende locaties in Fryslân de opvangcapaciteit bij extreme wateroverlast uit. Door de klimaatverandering krijgen we vaker te maken met extreme neerslag en watertekorten door droogte. Daarom onderzoeken we voortdurend de mogelijkheden in de buurt van de Friese boezem om meer water te kunnen bergen.

Kosten

De totale kosten voor het project bedragen € 2,3 miljoen. Het project is gefinancierd door ons en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (POP3). Aannemer Haarsma Infra en Milieu uit Tjerkwerd voert de werkzaamheden uit.

Website Europese Commissie plattelandsontwikkeling
(externe website)